شاهنامهپژوه، عرفان شناس و استاد زبان و ادبیات فارسی گفت: شاهنامه مهورزانهترین سروده حماسی در کل جهان است، چراکه از پهلوانی ایرانیها، سخن گفته اما تاکید دارد دل را باید از کینه و آز پاک کرد.
علیرضا قیامتی در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «جهانبین نیوز»، اظهار کرد: خرد بنیان اندیشه، هویت و فرهنگ ایرانی است، از ابتدای شکلگیری فرهنگ ایرانی بنیادهای خردورزی دیده میشود، این خردورزیها همراه با پرسشگری، اندیشه و شکاندیشی است.
وی افزود: در نگاه و فرهنگ ایرانیها، خرد را ایزدی میدانستند و اعتقاد داشتند بزرگترین چیزی که خداوند به انسان بخشیده است قدرت خردمندی او است، خرد دایره وجدان اخلاقی را نیز به وجود میآورده است.
شاهنامهپژوه، عرفان شناس و استاد زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: شاهنامه که بازتاب بنیان و چکیده فرهنگ ایرانی است، تنها به یک کتاب حماسی ختم نمیشود و صرفا دربرگیرنده جنگ رستم و سهراب، رستم و اسفندیار و... نیست، شاهنامه نامه خرد جهان است، خردنامهترین کتابی که بشر در طول تاریخ به وجود آورده است.
قیامتی عنوان کرد: در همه جای شاهنامه سخن از نیکی است، فردوسی در این کتاب سترگ میگوید که تو به دنیا آمدهای تا نیکی کنی، کمک به دیگران و غمگساری از آنان اساس خردورزانه فردوسی است.
وی خاطرنشان کرد: ایلیاد و اودیسه هومر که بنیان تمدن غرب است و دیگر کتابهای حماسی جهان، را در یک طرف قرار دهیم کل ابیاتی که در این کتابها به اندازهای که فرودسی از نیکی، اخلاقگرایی و انسانمداری صحبت کرده، نیامده است.
استاد زبان و ادبیات فارسی اضافه کرد: حتی جنگها در کتاب شاهنامه نیز برای دفاع از صلح است، ایرانیان هیچ گاه آغاز کننده جنگ نیستند و اگر یک شهریار ایرانی جنک را آغاز میکند مورد نکوهش فردوسی قرار میگرد و مزمت میشود.
قیامتی بیان کرد: شاهنامه مهورزانهترین سروده حماسی در کل جهان است، چراکه از پهلوانی و گردنفرازیهای ایرانی، سخن گفته اما در جایی دیگر اشاره نموده که دل را باید از کینه و آز پاک کرد و دادگر بود.
وی تاکید کرد: شاهنامه کتاب دادگری، فرمانروایی، اخلاق و نیکی، شهریاری، دانش فرمانروایی، آزادگی و... است، کدام کتاب است که توانسته اینگونه آزادمنشانه زیستن و شرافت ایرانی را به تصویر بکشد.
این شاهنامهپژوه و عرفان شناس تصریح کرد: یک ایرانی گردن فرازانه زندگی میکند و در مقابل بیگانگان کمر خدمت نمیبندد، در شاهنامه جشن و بزم هم بسیار است، به جشنهای ایرانی، شادیها و پایکوبیها و... ویژه پرداخته شده است، در ابیات این کتاب اول به بزم و سپس به رزم پرداخته شده است، اما بنیان همه اینها از خرد است.
قیامتی اظهار داشت: بزرگترین صفتی که فردوسی به خداوند داده است، اینکه آفریننده خرد است، خرد و خردورزی صدها بار در شاهنامه آمده است و بعد این موضوع در سرودههای خیام متعالی میشود، حافظ ادامه دهنده خردورزی خیام و فردوسی است، آنچنان که سهروردی و عینالقضات همدانی نیز خردورزی ویژه فرهنگ ایرانی را دارند.
وی افزود: جالب اینکه شرط مهم برای زندگی مصالمتآمیز در شاهنامه این است که فرد خردورز باشد، در فرهنگ ایران اینگونه است که انسان از خرد است که به اخلاق میرسد نه از اخلاق به خرد.
شاهنامهپژوه، عرفان شناس و استاد زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: فردوسی به آشکاری بیان میکند که انسان خردمند هیچ گاه اهل جنگ و خشونت نیست.