کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

جهانبین نیوز گزارش می‌دهد؛

سنگ قبرهایی با یک دنیا حرف/ کتیبه‌هایی در دل قبرهای 300 ساله هفشجان

5 آذر 1401 ساعت 9:21

سنگ‌های قدیمی که در قبرستان هفشجان قرار گرفته است با نقوشی مزین شده‌اند که بیانگر زن یا مرد بودن میت است و نشان از فرهنگ و اقتصاد غنی مردم در آن دوران است.


به گزارش جهانبین نیوز؛ در یکی از روزهای پاییزی در قبرستان هفشجان که بنا به گفته مردم این شهر و مورخان یکی از قدیمی‌ترین قبرستان‌های استان است و سنگ قبرهایی با قدمت 700 سال در آن وجود دارد حاضر شدم، درست زمانی که در میان گورهای قدیمی به دنبال تاریخ دفن اجساد بودم تا قدیمی‌ترین قبر را بیابم به اشکال عجیبی برخوردم.
 
تصاویری که به شکل ماهرانه بر روی سنگ‌‌ها تراش داده شده و با آنکه قدمت سنگ بسیار بود، اما از وضوح تصاویر کم نکرده بود، تفاوت اشکال حک شده بر روی سنگ‌ها نشان از آن داشت که هدفی پشت این موضوع قرار گرفته و افرادی که در آن زمان زندگی می‌کردند این اشکال را به علتی خاص و مهم بر روی سنگ‌ها تراش داده بودند.
 
این موضوع را از مهراب شفیعی یک فعال فرهنگی در هفشجان جویا شدم که متن این مصاحبه در زیر آمده است:

نقوش روی سنگ‌های قبر، بیانگر شرایط فرهنگی، اقتصادی و مذهبی شهر هفشجان است
 
مهراب شفیعی اظهار کرد: روی سنگ‌های قبر در هفشجان سه خط نستعلیق، نسخ و ثلث به چشم می‌خورد و این خطوط به‌صورت استادانه بر روی سنگ‌ها حک شده است.
 
وی با بیان اینکه اشعاری که بر روی سنگ قبرها وجود دارد گویای شرایط فرهنگی و ادبی آن زمان است، حتی آیات و احادیثی که بر روی این سنگ‌ها نقش بسته و در کنار آن متونی که نوشته شده است سنگ قبرها را به کتیبه تبدیل کرده است یادآور شد: حجم کار بر روی سنگ قبرها، نشان از آن دارد که وضعیت مالی و اقتصادی مردم آن زمان بسیار غنی بوده است.
 
شفیعی ادامه داد: نقوش و اشکال حک شده بر روی سنگ قبرها حاکی از رونق اقتصادی آن زمان است، فراوانی و جنس سنگ‌های قبر نیز از رونق فراگیری در اقتصاد خبر می‌دهد.
 
این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه یکی دیگر از پیام‌هایی که سنگ قبرها دارد این است که هفشجان محل استقرار سنگ‌تراش‌ها، خطاط‌ها و شعرای حرفه‌ای بوده است، افزود: در گذشته علمای بزرگی در هفشجان سکونت داشته و در کنار مردم بودند، وجود آیات و شعرهای مذهبی بر روی سنگ‌های قبر نشان از سطح دینی و فرهنگی مردم هفشجان در آن زمان دارد.
 
وی با اشاره به کاربرد نمادهایی بر روی سنگ‌های قبر در هفشجان خاطرنشان کرد: نماد شانه و آینه بیشتر برای خانم‌ها استفاده می‌شد، مهر و تسبیح برای مردان،  سوارکار برای مردانی که روحیه سلحشوری داشتند حک می‌شد.


شفیعی بیان داشت: روی برخی از سنگ قبرها فرورفتگی‌هایی وجود دارد که بنابر اعتقاد برخی، شمعدان هستند و برای روشن کردن شمع بر روی قبرها قرار داده شده است، اما برخی معتقدند این فرورفتگی‌ها برای این روی سنگ‌ها قرار گرفته است که زمانی‌که اقوام متوفی آبی بر روی آن می‌ریزند و یا بارندگی صورت می‌گیرد این آب درون حفره بماند و پرندگان بتوانند از آن استفاده کنند به این ترتیب رحمتی برای میت باشد و نشان از اهداف خیرخواهانه مردم در این شهر دارد.

تاریخ نقوش روی سنگ‌ قبرها از دوران صفوی باز می‌گردد

این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه این اشکال و نقوش مربوط به دوران صفوی است و گویای شرایط فرهنگی، هنری و اقتصادی آن زمان است ادامه داد: سنگ‌های قدیمی‌تر از قبرستان برده شده است و حدود 300 تا 400 سنگ برای نمایش در موزه‌ها در خارج از استان و خارج از کشور انتقال داده شده است.
 
وی در انتها گفت: قبرستان تاریخی این شهر به ثبت رسیده است و لازم است تمهیدات بیشتری برای حفظ و نگهداری آن اندیشیده شود و از نابودی سنگ‌های تاریخی جلوگیری شود، مسئولان قول احداث موزه سنگ تاریخی را داده‌اند و طرح آن آماده شده است اما هنوز اجرا نشده و ما درخواست داریم این موزه هرچه سریع‌تر احداث شود.
 
به گزارش جهانبین نیوز؛ هَفشِجان یکی از شهرهای باستانی ایران، واقع در چهارمحال و بختیاری، ۱۵ کیلومتری جنوب غربی شهرکرد، مرکز کنونی استان واقع شده است و سنگ‌تراشان بسیاری در این شهر سکونت داشته و سنگ‌تراشی در هفشجان سابقه 700 ساله دارد.
 
انتهای پیام/1026ج


کد مطلب: 52151

آدرس مطلب :
https://www.jahanbinnews.ir/news/52151/سنگ-قبرهایی-یک-دنیا-حرف-کتیبه-هایی-دل-قبرهای-300-ساله-هفشجان

جهان بین
  https://www.jahanbinnews.ir