فعال فضاي مجازي گفت: در حالي که اين روزها بحث بر روي شبکه‌هاي اجتماعي و فيلترينگشان داغ است، شبکه‌هاي اجتماعي داخلي گوناگوني وجود دارد که مردم با آنها ارتباط برقرار نمي‌کنند. اما به راستي دليل اين رابطه برقرار نکردن مردم با شبکه‌هاي اجتماعي داخلي چيست؟
۰
تاریخ انتشارشنبه ۴ دی ۱۳۹۵ - ۱۲:۲۰
کد مطلب : ۳۲۳۱۷
فعال فضاي مجازي:
چرا مردم از شبکه‌هاي اجتماعي داخلي استفاده نمي‌کنند
به گزارش جهانبین نیوز؛ به نقل از پايگاه خبري تحليلي پيرغار، از سال‌ها قبل شبکه‌هاي اجتماعي که با اوج گرفتن اُرکات در ايران نيز رواج يافتند، متخصصان داخلي نيز روي ارائه اين شبکه‌ها تمرکز کرده‌اند و بعضا شبکه‌هايي نيز در يک بازه زماني در ايران رواج پيدا کردند. شبکه کلوب را مي‌توان يکي از شبکه‌هاي ايراني موفقي دانست که با گسترش شبکه‌هاي اجتماعي موبايلي ديگر حال و اوضاع چندان خوبي ندارد.
اما دلايل عدم برقراري ارتباط بين ايرانيان و شبکه‌هاي اجتماعي ايراني چيست؟
معاونت فناوري و نوآوري وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات گفته است به شرکت ها و افرادي که بخواهند شبکه اجتماعي داخلي توليد کنند از 100 ميليون تا 3 ميليارد تومان وام تسهيلاتي ارائه ميدهد تا بتوانند کاربران را به اين شبکه‌ها سوق دهند.
با وجود اين سرمايه گذاري دولت، کاربران داخلي از شبکه هاي داخلي آنچنان استقبال نمي کنند و کماکان شبکه‌هاي اجتماعي خارجي را ترجيح مي دهند و تعداد کاربران شبکه هاي داخلي در بهترين حالت به 5/2 ميليون نفر مي رسد. اما چرا کاربران ايراني کششي به استفاده از محصولات توليدي داخل ندارند.
چه موانعي بر سر راه اين شبکه‌ها قرار دارد که نمي توانند کاربران زيادي را به خود جذب کنند؟
بنده که در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات فعاليت دارم اين موضوع بررسي کردم
آسيب شناسي اين مشکل به نقش عواملي مثل نبود زيرساخت هاي خوب، نبود تبليغ برند، بي‌اعتمادي به امنيت اطلاعات، نداشتن جذابيت کافي شبکه‌ها و... اشاره کرد.
با وجود اينکه تعداد شبکه‌هاي اجتماعي داخلي بسيار زياد است اما متأسفانه آنچنان شناخته شده نيستند بنابراين بايد با سرمايه گذاري هدفمند اين شبکه ها را به مردم معرفي کرد.
شبکه هاي اجتماعي بومي را با شبکه هاي خارجي مقايسه نکنيم
پروژه اقتصاد مقاومتي ۱۰ برابر کردن توليد محتواي داخلي در فضاي مجازي موفقيت را امري نسبي است نبايد شبکه هاي اجتماعي داخلي را با شبکه هاي خارجي مانند تلگرام و اينستاگرام مقايسه کرد. چراکه اين شبکه ها بازار مشابهي ندارند و اگر ميزان موفقيت آنها را در تعداد کاربرانشان بسنجيم، اصلا قابل مقايسه نيستند. به همين دليل نبايد انتظار داشت شبکه هاي بومي در حد شبکه هاي خارجي کاربر داشته باشند.
مهمترين علتي که جلوي راه موفقيت شبکه هاي اجتماعي بومي را مي گيرد، موضوع قوانين و مقررات است قوانين و مقرراتي که در کشور براي فعاليت هاي بومي وضع مي شود به هيچ عنوان براي شبکه هاي خارجي مصداق ندارد و حتي اگر شبکه هاي خارجي خلاف مقررات عمل کنند، کسب و کارشان تحت تاثير قوانين داخلي کشور قرار نمي گيرد. اين درحالي است که برخي قوانين در حوزه کسب و کارهاي ديجيتال سبب شده تا ريسک سرمايه گذاري از سوي بخش خصوصي کاهش يابد.
جذب کاربر که در شبکه هاي مجازي بسيار داراي اهميت است، در صورتي که هر يک از اين شبکه ها به هر دليلي حتي ۱۰ دقيقه غيرفعال شوند، باعث ريزش کاربر مي شود و اين درحالي است که در کشور عملا شاهد آن هستيم که به دليل برخي قوانين، روزها و ساعت ها کسب و کاري تعطيل مي شود و چنانچه مجدد باز شود مشخص است که ديگر مانند سابق نمي تواند پاسخگوي کاربر باشد.
تبليغ نکردن صدا و سيما براي اين شبکه‌ها
صدا و سيما و برنامه‌هايش شبکه‌هاي اجتماعي داخلي را رواج نداده و مردم را به استفاده از آنها سوق نمي‌دهند؛ زيرا مي‌خواهند از تبليغ اين شبکه‌هاي داخلي، درآمدي عايد سازندگان اين برنامه‌ها شود.
سال‌هاست که مديران شبکه‌هاي اجتماعي داخلي اين موضوع را اعلام مي‌کنند؛ اما تا به حال مسئولين در اين رابطه به صراحت صحبت نکرده بودند.
شناخته نبودن برندهاي داخلي
بايد روي شناخته شدن شبکه هاي اجتماعي داخلي کار کرد و رسانه ها بخصوص صدا و سيما روي اين موضوع مانور دهند.
بهترين محصول را نيز توليد کنيم ولي وقتي معرفي و برند نشود نمي تواند در بازار جايي داشته باشد. از جايي که توليدکننده محصول نيز نمي تواند براي شناخته شدن آن هزينه کند بنابراين اگر حمايت هاي جانبي نباشد محصول توليد شده هر چقدر هم خوب باشد در بين کاربران جايي نخواهد داشت. از اين رو بايد رسانه ها کمک کرده و کارهاي خوب داخلي را معرفي کنند.
رسانه هاي داخلي براحتي و رايگان شبکه هاي اجتماعي خارجي را در ابتدا و انت هاي برنامه هاي خود تبليغ مي کنند، در صورتي که حاضر نيستند يک توليد داخلي را حتي اگر در دنيا بهترين باشد رايگان تبليغ کنند.
عامل اصلي عدم استقبال کاربران از شبکه هاي اجتماعي داخلي را به دو عنصر شکل ظاهري و بحث زيرساخت ارتباط مي دهد
عده اي در داخل کشور فکر مي کنند چون ظاهر برخي اپليکيشن ها و وب سايت هاي خارجي ساده است و پيچيده نيست به همين علت داراي کاربران زيادي است بنابراين مي توان شبيه به آنها را ساخت ولي بايد گفت اين ظاهر قضيه است و اگر اپليکيشن هاي خارجي در عين سادگي موفق هستند تنها به خاطر طراحي ظاهري و برنامه نويسي آن نيست در صورتي که مهمترين ويژگي و دليل موفقيت شبکه هاي اجتماعي خارجي استفاده راحت و آسان صدها هزار کاربر به صورت هم زمان از سرور آن شبکه است که ميتواند به صورت هم زمان ميليونها کاربر را پوشش دهد. يک شبکه اجتماعي خارجي داراي چندين سرور درنقاط دور و نزديک است و براحتي مي تواند کاربران را با نزديکترين سرور به آنها، پوشش دهد و مشکل اصلي شبکه هاي اجتماعي داخلي در اين بخش است
اقبال کاربران ايراني به شبکه هاي اجتماعي خارجي
گرچه آمار دقيقي از فعاليت شبکه‌هاي اجتماعي درايران موجود نيست اما بررسي ها حاکي از آن است که شبکه هاي اجتماعي مانند تبيان، کلوب، فيس نما، فارس توييتر، هم ميهن و افسران در رده هاي نخست پرطرفدارترين شبکه هاي بومي قرار دارند و هريک داراي چند ده هزار کاربر هستند؛ حتي يکي از اين شبکه ها مدعي شده که ۶ ميليون کاربر دارد. با اين وجود در حوزه پيام رسانهاي موبايلي شبکه بومي با کاربر قابل توجه ديده نمي شود.
اين درحالي است که شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانهاي خارجي هر يک چندين ميليون کاربر در ايران دارند و با وجودي که بخش عمده اي از اهداف اين شبکه ها با اهداف ملي ما سازگاري ندارد اما کاربران ايراني اقبال زيادي به اين شبکه ها نشان مي دهند.
آماري که پيش از اين از سوي مرکز ملي فضاي مجازي ارائه شده نشان مي دهد که براي مثال در شبکه اجتماعي تلگرام بالغ بر ۱۰۰ هزار کانال توسط ايراني ها ايجاد شده و در طول يک شبانه روز بيش از يک ميليون و ۲۰۰ هزار مطلب در فضاي کانال تلگرام توليد مي شود. در همين حال به طور متوسط هر مطلب حدود ۵۰۰ هزار بار در روز ديده مي شود و برخي از کانال ها بيش از يک ميليون عضو دارند.
در مورد فعاليت کاربران ايراني در شبکه اجتماعي اينستاگرام نيز اوضاع به همين نحو است. ايراني‌ها چندين ميليون فالوئر در صفحات اينستاگرام دارند و بسياري از اين صفحات در ظرف ۲۴ ساعت بيش از دو تا سه هزار کامنت به خود اختصاص مي دهند و حتي شاهد آن هستيم که برخي اخبار در اين شبکه که حتي جزو اولين هاي شبکه هاي اجتماعي نيست، بيش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار لايک مي خورد.
اين درحالي است که اين شبکه هاي پرطرفدار در ايران، در رده هاي اول، شبکه هاي پرطرفدار دنيا قرار ندارند. حتي شبکه اي مانند تلگرام در ليست ۱۰ شبکه پرطرفدار دنيا نيست اما بيشترين اقبال را از سوي کاربران ايراني دارد.
شبکه هاي بومي تا ۳ سال ديگر بازار را تسخير مي کنند
شبکه هاي اجتماعي خارجي در يک محيط مناسبتري فعاليت مي کنند و به همين دليل اعضاي بيشتري دارند اين دليلي است که باعث مي شود اين شبکه ها جمعيت بيشتري به خود جذب کنند.
در مقايسه با شبکه هاي داخلي که مي خواهند از يک زمين بکر شروع کنند و همه کارهاي پشتيباني را نيز خودشان انجام دهند. از سوي ديگر راه اندازي ديتاسنتر، محاسبات ابري و ساير موارد نياز به پول و امکانات زياد دارد و اين مسائل، توان زيادي مي خواهد.
شبکه هاي اجتماعي بومي به دليل اينکه مشترک ندارند، بايد جاذبه شان نيز از شبکه هاي خارجي بالاتر باشد تا بتوانند بازار را در اختيار بگيرند. اما با اين حال برآورد مي شود که به مرور و ظرف ۲ تا ۳ سال آينده، شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانهاي داخلي بازار ايران را تسخير کنند.
با اين تفاسير و با وجودي که روز به روز به تعداد شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانها در کشور افزوده مي شود، ارائه خلاقيت و نوآوري در کنار خدمات جذاب براي کاربران، مي تواند موفقيت شبکه هاي بومي را رقم بزند؛ ابزاري که شبکه هاي اجتماعي خارجي با ارائه ورژن هاي جديد و نوآوري به کار گرفته اند و موفق نيز بوده اند. در کنار اين موارد موضوع جلب اعتماد کاربران با تعريف زيرساختهاي قانوني مي تواند به رونق اين کسب و کارها بيان جامع. موضوعي که جاي آن در توسعه کسب و کارهاي دانش بنيان خالي است و در صورتي که قانوني جامع و متمرکز زمينه حفاظت از داده هاي کاربران را فراهم کند، مي توان به موفقيت اين کسب و کارها در جذب بازار، اميدوار بود.
مجتبي اسلامي فارساني
انتهای پیام1026ج /590پ
اما دلايل عدم برقراري ارتباط بين ايرانيان و شبکه‌هاي اجتماعي ايراني چيست؟
معاونت فناوري و نوآوري وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات گفته است به شرکت ها و افرادي که بخواهند شبکه اجتماعي داخلي توليد کنند از 100 ميليون تا 3 ميليارد تومان وام تسهيلاتي ارائه ميدهد تا بتوانند کاربران را به اين شبکه‌ها سوق دهند.
با وجود اين سرمايه گذاري دولت، کاربران داخلي از شبکه هاي داخلي آنچنان استقبال نمي کنند و کماکان شبکه‌هاي اجتماعي خارجي را ترجيح مي دهند و تعداد کاربران شبکه هاي داخلي در بهترين حالت به 5/2 ميليون نفر مي رسد. اما چرا کاربران ايراني کششي به استفاده از محصولات توليدي داخل ندارند.
چه موانعي بر سر راه اين شبکه‌ها قرار دارد که نمي توانند کاربران زيادي را به خود جذب کنند؟
بنده که در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات فعاليت دارم اين موضوع بررسي کردم
آسيب شناسي اين مشکل به نقش عواملي مثل نبود زيرساخت هاي خوب، نبود تبليغ برند، بي‌اعتمادي به امنيت اطلاعات، نداشتن جذابيت کافي شبکه‌ها و... اشاره کرد.
با وجود اينکه تعداد شبکه‌هاي اجتماعي داخلي بسيار زياد است اما متأسفانه آنچنان شناخته شده نيستند بنابراين بايد با سرمايه گذاري هدفمند اين شبکه ها را به مردم معرفي کرد.
شبکه هاي اجتماعي بومي را با شبکه هاي خارجي مقايسه نکنيم
پروژه اقتصاد مقاومتي ۱۰ برابر کردن توليد محتواي داخلي در فضاي مجازي موفقيت را امري نسبي است نبايد شبکه هاي اجتماعي داخلي را با شبکه هاي خارجي مانند تلگرام و اينستاگرام مقايسه کرد. چراکه اين شبکه ها بازار مشابهي ندارند و اگر ميزان موفقيت آنها را در تعداد کاربرانشان بسنجيم، اصلا قابل مقايسه نيستند. به همين دليل نبايد انتظار داشت شبکه هاي بومي در حد شبکه هاي خارجي کاربر داشته باشند.
مهمترين علتي که جلوي راه موفقيت شبکه هاي اجتماعي بومي را مي گيرد، موضوع قوانين و مقررات است قوانين و مقرراتي که در کشور براي فعاليت هاي بومي وضع مي شود به هيچ عنوان براي شبکه هاي خارجي مصداق ندارد و حتي اگر شبکه هاي خارجي خلاف مقررات عمل کنند، کسب و کارشان تحت تاثير قوانين داخلي کشور قرار نمي گيرد. اين درحالي است که برخي قوانين در حوزه کسب و کارهاي ديجيتال سبب شده تا ريسک سرمايه گذاري از سوي بخش خصوصي کاهش يابد.
جذب کاربر که در شبکه هاي مجازي بسيار داراي اهميت است، در صورتي که هر يک از اين شبکه ها به هر دليلي حتي ۱۰ دقيقه غيرفعال شوند، باعث ريزش کاربر مي شود و اين درحالي است که در کشور عملا شاهد آن هستيم که به دليل برخي قوانين، روزها و ساعت ها کسب و کاري تعطيل مي شود و چنانچه مجدد باز شود مشخص است که ديگر مانند سابق نمي تواند پاسخگوي کاربر باشد.
تبليغ نکردن صدا و سيما براي اين شبکه‌ها
صدا و سيما و برنامه‌هايش شبکه‌هاي اجتماعي داخلي را رواج نداده و مردم را به استفاده از آنها سوق نمي‌دهند؛ زيرا مي‌خواهند از تبليغ اين شبکه‌هاي داخلي، درآمدي عايد سازندگان اين برنامه‌ها شود.
سال‌هاست که مديران شبکه‌هاي اجتماعي داخلي اين موضوع را اعلام مي‌کنند؛ اما تا به حال مسئولين در اين رابطه به صراحت صحبت نکرده بودند.
شناخته نبودن برندهاي داخلي
بايد روي شناخته شدن شبکه هاي اجتماعي داخلي کار کرد و رسانه ها بخصوص صدا و سيما روي اين موضوع مانور دهند.
بهترين محصول را نيز توليد کنيم ولي وقتي معرفي و برند نشود نمي تواند در بازار جايي داشته باشد. از جايي که توليدکننده محصول نيز نمي تواند براي شناخته شدن آن هزينه کند بنابراين اگر حمايت هاي جانبي نباشد محصول توليد شده هر چقدر هم خوب باشد در بين کاربران جايي نخواهد داشت. از اين رو بايد رسانه ها کمک کرده و کارهاي خوب داخلي را معرفي کنند.
رسانه هاي داخلي براحتي و رايگان شبکه هاي اجتماعي خارجي را در ابتدا و انت هاي برنامه هاي خود تبليغ مي کنند، در صورتي که حاضر نيستند يک توليد داخلي را حتي اگر در دنيا بهترين باشد رايگان تبليغ کنند.
عامل اصلي عدم استقبال کاربران از شبکه هاي اجتماعي داخلي را به دو عنصر شکل ظاهري و بحث زيرساخت ارتباط مي دهد
عده اي در داخل کشور فکر مي کنند چون ظاهر برخي اپليکيشن ها و وب سايت هاي خارجي ساده است و پيچيده نيست به همين علت داراي کاربران زيادي است بنابراين مي توان شبيه به آنها را ساخت ولي بايد گفت اين ظاهر قضيه است و اگر اپليکيشن هاي خارجي در عين سادگي موفق هستند تنها به خاطر طراحي ظاهري و برنامه نويسي آن نيست در صورتي که مهمترين ويژگي و دليل موفقيت شبکه هاي اجتماعي خارجي استفاده راحت و آسان صدها هزار کاربر به صورت هم زمان از سرور آن شبکه است که ميتواند به صورت هم زمان ميليونها کاربر را پوشش دهد. يک شبکه اجتماعي خارجي داراي چندين سرور درنقاط دور و نزديک است و براحتي مي تواند کاربران را با نزديکترين سرور به آنها، پوشش دهد و مشکل اصلي شبکه هاي اجتماعي داخلي در اين بخش است
اقبال کاربران ايراني به شبکه هاي اجتماعي خارجي
گرچه آمار دقيقي از فعاليت شبکه‌هاي اجتماعي درايران موجود نيست اما بررسي ها حاکي از آن است که شبکه هاي اجتماعي مانند تبيان، کلوب، فيس نما، فارس توييتر، هم ميهن و افسران در رده هاي نخست پرطرفدارترين شبکه هاي بومي قرار دارند و هريک داراي چند ده هزار کاربر هستند؛ حتي يکي از اين شبکه ها مدعي شده که ۶ ميليون کاربر دارد. با اين وجود در حوزه پيام رسانهاي موبايلي شبکه بومي با کاربر قابل توجه ديده نمي شود.
اين درحالي است که شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانهاي خارجي هر يک چندين ميليون کاربر در ايران دارند و با وجودي که بخش عمده اي از اهداف اين شبکه ها با اهداف ملي ما سازگاري ندارد اما کاربران ايراني اقبال زيادي به اين شبکه ها نشان مي دهند.
آماري که پيش از اين از سوي مرکز ملي فضاي مجازي ارائه شده نشان مي دهد که براي مثال در شبکه اجتماعي تلگرام بالغ بر ۱۰۰ هزار کانال توسط ايراني ها ايجاد شده و در طول يک شبانه روز بيش از يک ميليون و ۲۰۰ هزار مطلب در فضاي کانال تلگرام توليد مي شود. در همين حال به طور متوسط هر مطلب حدود ۵۰۰ هزار بار در روز ديده مي شود و برخي از کانال ها بيش از يک ميليون عضو دارند.
در مورد فعاليت کاربران ايراني در شبکه اجتماعي اينستاگرام نيز اوضاع به همين نحو است. ايراني‌ها چندين ميليون فالوئر در صفحات اينستاگرام دارند و بسياري از اين صفحات در ظرف ۲۴ ساعت بيش از دو تا سه هزار کامنت به خود اختصاص مي دهند و حتي شاهد آن هستيم که برخي اخبار در اين شبکه که حتي جزو اولين هاي شبکه هاي اجتماعي نيست، بيش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار لايک مي خورد.
اين درحالي است که اين شبکه هاي پرطرفدار در ايران، در رده هاي اول، شبکه هاي پرطرفدار دنيا قرار ندارند. حتي شبکه اي مانند تلگرام در ليست ۱۰ شبکه پرطرفدار دنيا نيست اما بيشترين اقبال را از سوي کاربران ايراني دارد.
شبکه هاي بومي تا ۳ سال ديگر بازار را تسخير مي کنند
شبکه هاي اجتماعي خارجي در يک محيط مناسبتري فعاليت مي کنند و به همين دليل اعضاي بيشتري دارند اين دليلي است که باعث مي شود اين شبکه ها جمعيت بيشتري به خود جذب کنند.
در مقايسه با شبکه هاي داخلي که مي خواهند از يک زمين بکر شروع کنند و همه کارهاي پشتيباني را نيز خودشان انجام دهند. از سوي ديگر راه اندازي ديتاسنتر، محاسبات ابري و ساير موارد نياز به پول و امکانات زياد دارد و اين مسائل، توان زيادي مي خواهد.
شبکه هاي اجتماعي بومي به دليل اينکه مشترک ندارند، بايد جاذبه شان نيز از شبکه هاي خارجي بالاتر باشد تا بتوانند بازار را در اختيار بگيرند. اما با اين حال برآورد مي شود که به مرور و ظرف ۲ تا ۳ سال آينده، شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانهاي داخلي بازار ايران را تسخير کنند.
با اين تفاسير و با وجودي که روز به روز به تعداد شبکه هاي اجتماعي و پيام رسانها در کشور افزوده مي شود، ارائه خلاقيت و نوآوري در کنار خدمات جذاب براي کاربران، مي تواند موفقيت شبکه هاي بومي را رقم بزند؛ ابزاري که شبکه هاي اجتماعي خارجي با ارائه ورژن هاي جديد و نوآوري به کار گرفته اند و موفق نيز بوده اند. در کنار اين موارد موضوع جلب اعتماد کاربران با تعريف زيرساختهاي قانوني مي تواند به رونق اين کسب و کارها بيان جامع. موضوعي که جاي آن در توسعه کسب و کارهاي دانش بنيان خالي است و در صورتي که قانوني جامع و متمرکز زمينه حفاظت از داده هاي کاربران را فراهم کند، مي توان به موفقيت اين کسب و کارها در جذب بازار، اميدوار بود.
مجتبي اسلامي فارساني
انتهای پیام1026ج /590پ