صنایع تبديلي، مکمل کشاورزي و تدبير حل مشکل بيکاري در شهرستان بن

جغرافياي اقتصادي شهرستان بن  به شدت تحت تأثير دو منطقه، يعني منطقه حفاظت شده شيدا (ارتفاعات شيدا) و کناره هاي پست رودخانه زاينده رود است و باغداري و دامپروري پيشه عمده مردمان اين بخش را شامل مي شود.

شغل بيشتر مردمان بِن از قديم  کشاورزي، باغداري و دامپروري بوده و عمده ترين محصولات گياهي شهر بن:  شيرين بيان، گل ختني، خاک شير و ريواس و محصولات باغي شامل: آلوچه، بادام، گردو، انگور، هلو، زردآلو، و... مي باشد.  

شرايط آب و هوايي و خنک اين شهرستان  موجب شده بهره‌گيري از سموم شيميايي براي مبارزه با آفات درختان در مقايسه با نقاط گرمسير که پشه و حشرات بسيار زياد است، کمتر باشد.

بهره‌گيري از کودهاي دامي موجب شده محصولات باغي توليدي اين شهرستان  ارگانيک باشد.
يکي از مهم‌ترين محصولات باغي توليدي اين شهرستان که داراي کيفيت بالاي جهاني است، بادام است که از این شهرستان صادر می شود.

درخت بادام به‌واسطه مقاومت بسيار بالا و بازدهي مطلوب در بسياري از مناطق استان کاشته شده و باغات بادام در تمام استان چهارمحال و بختياري توسعه‌ يافته است. يکي از  نقاط استان در توليد بادام شهرستان بن است که هم آب باکيفيت و هم خاک حاصلخيز براي کاشت درخت بادام دارد.
 

البته از حداکثر پتانسيل باغ هاي اين منطقه استفاده نمي شود و حداقل کاري که مي توان براي اين منطقه انجام داد صادارات بادام، گردو، هلو و... است.

با تاسيس کارخانه اي جهت تبديل بادام، گردو، هلو و انگور و... منطقه به فرآورده هايي مانند: کمپوت، مربا، شيره، ترشي و ميوه خشک و...  مي توان به رونق هرچه بيشتر کشاوري اين منطقه کمک شاياني کرد.  

اگر چه توجه به ايجاد صنايع تبديلي و تکميلي از ديدگاه اقتصادي بسيار حائز اهميت است اما تاکنون اقدامي جدي و درخور توجه در زمينه تقويت، ايجاد صنايع فرآوري و تبديلي محصولات کشاورزي در منطقه انجام نگرفته و اهميت اين امر با نگاهي به ميزان ضايعات محصولات کشاورزي در اين شهرستان نمود بيشتري پيدا مي‌کند.

بيراه نيست اگر گفته شود ايجاد صنايع تبديلي و تکميلي در بخش کشاورزي مهمترين راهکار براي خروج از اقتصاد تک محوري در شهرستان بن است. ايجاد صنايع تبديلي هم سطح محصولات کشاورزي را ارتقاء مي بخشد و هم باعث بهبود درآمدها و ايجاد اشتغال مي گردد.

به عنوان نمونه شهرستان بن در حال حاضر از محصولات کشاورزي و باغي خوبي برخوردار است اما با اين همه محصولات هنوز به صورت فله عرضه مي گردد.
 

 محمد اکبري با اشاره کشت هلو در شهرستان بن اظهار داشت: متاسفانه به دليل عدم وجود صنايع تبديلي دراين زمينه سالانه و در فصل برداشت اين ميوه بيش از 30 درصد  از اين محصول به صورت زيردرختي از بين مي‎رود.
 
وي خاطرنشان کرد: با توجه به تنوع توليدات ايجاد صنايع تبديلي و تکميلي بسيار مهم است، اين صنايع در فرآوري و ايجاد ارزش افزوده نقش بسزايي دارند، در حالي که اگر به اين بخش رسيدگي نشود در توسعه کشاورزي استان اختلال ايجاد مي‌‎شود.

اکبري به مزاياي اين صنايع اشاره کرد و گفت: صنايع تبديلي و تکميلي در ايجاد خودکفايي، کاهش ضايعات، افزايش توليد، استفاده بهينه از صنايع، ايجاد اشتغال پايدار، افزايش صادرات غيرنفتي و ايجاد زمينه مشارکت با بخش خصوصي نقش اساسي دارند.
 
اين كشاورز، کمبود صنايع بسته‌بندي خلا مهم توسعه باغداري و كشاورزي در عرصه هاي مختلف  عنوان كرد و يادآور شد: البته تنها با دارا بودن صنايع تبديلي نمي توان به رونق كشاورزي و دستيابي به ايده ها اميدوار بود چرا كه افزايش بهره وري در بخش کشاورزي و صنايع تبديلي محقق نمي‌شود مگر اين که توليدکنندگان با ديد بازار محوري و صادرات محوري به توليد محصول بپردازند و در اين رابطه نيز با برنامه ريزي و بهره مندي از نظر كارشناسان وارد شوند.

 

کارشناسان، کاهش ضايعات محصولات کشاورزي، افزايش صادرات و کاهش واردات، ايجاد ارزش افزوده و جذب نيروي مازاد کار کشاورزي را از جمله ضرورت هاي توجه به صنايع تبديلي و زيرساخت هاي اين بخش مي دانند و مي گويند: شکل گيري صنايع تبديلي و تکميلي و ايجاد صنايع بسته بندي محصولات کشاورزي در کنار ساخت سردخانه ها و انبارهاي مکانيزه نگهداري محصول نقش مهمي در حمايت از کشاورزان و توسعه بخش کشاورزي استان چهارمحال و بختياري دارد.

هر چند وجود مشكلات فراوان بخش كشاورزي ازجمله سوخت، كود شيميايي، نبود بيمه محصولات ،خشكسالي موجود و از همه مهمتر نبود توجه اساسي دولت به اين بخش و عدم پرداخت بموقع خسارت هاي خشكسالي و نبود سبد حمايتي از سوي آنها براي كشاورزان بطور عمده، پايين بودن قيمت محصولات كشاورزي، بالا رفتن بي رويه قيمت نهاده ها و ماشين آلات كشاورزي و ادوات باغباني، كاهش توليدات كشاورزي و اشباع بسياري از مواد توليدي، نبود اعتبارات مناسب در اين بخش، كمبود صادرات و تجارت و غيره همه و همه باعث شده تا كشاورزان با مشكلات زيادي سر كنند.

 

 

اما انجام كارهاي اصولي و زيربنايي ازجمله احداث انبار هاي سردخانه، توجه به كارخانجات صنايع تبديلي، تهيه ماشين آلات بسته بندي و حمل و نقل سردخانه اي، لوازم آبياري قطره اي از توان بخش باغداري خارج بوده و دستيابي به اعتبارات بانكي هم به لحاظ بالابودن نرخ كار فرد و اخذ وثيقه و بطور كلي مقررات حاكم بر بانكها و سيستم بانكي، مقدور نيست و بخش خصوصي هم با مقايسه سوددهي سرمايه در ساير بخش ها حاضر به سرمايه گذاري در اين بخش نيست.

البته اختصاص اعتبارات بلاعوض و يا با كارمزد كم و به دور از تشريفات و بروكراسي اداري مي تواند امور زير بنايي ياد شده را تسريع بخشد و همچنين حمايت سازمانهاي مرتبط ازجمله بازرگاني، جهاد كشاورزي و توسعه تجارت خارجي به منظور بازاريابي و صادرات محصولات به نظر مي رسد.

با همه اين اوصاف امسال مثل سالهاي قبل برخي از محصولات كشاورزي باز در دست کشاورزان و باغداران مانده است و به لحاظ عدم بازار يابي و عدم توجه مسئولان امر و نبود يك برنامه ريزي مدون وكارآمد الان كه فصل برداشت محصول است.
 

محمد رضا اکبري تحصيل کرده حوزه آب به خبرنگار زنگ خبر  گفت: عليرغم اينکه ميزان بارشها در ابتداي سال جديد از نظر مقدار ،رقم بسيار خوبي در شهرستان بن  بوده اما اين بارشها به علت شدت بارندگيها نفوذ به داخل آبخوان بسيار كم بوده و بخش اعظم آن به صورت روان آب از حوزه شهرستان خارج شده است

 وي افزود: اگر در ايام بهار بارندگي ها از نظر مقدار به همين صورت ادامه يابد و از متوسط درازمدت فراتر هم رود بعلت خصوصيات هيدروديناميك و هم چنين كاهش شديد ذخاير آبخوان هاي منطقه كه در يك دوره خشكسالي حدود ده ساله در شهرستان اتفاق افتاده است تامين آب سفره هاي زير زميني امكان پذير نبوده و جبران ذخاير آب زيرزميني نيازمند زمان بيشتري است لذا در فصول گرما دچار كم آبي در بخش شرب وكشاورزي خواهيم بود.

و در آخر حال با اين وضعيت بايد ديد مسئولان چه تدابيري براي حل اين معضلات و مشكلات انديشده اند و باتوجه به اينكه كشاورزي بعنوان يكي از پايه هاي اساسي توسعه در كشور ومنطقه همچنان بايد مورد كم لطفي و بي مهري قرار گيرد.

انتهاي پيام1026ج /520ز